Güç Sistemleri Tasarımı

ÖNSÖZ
Elektrik tesislerinde tasarım en temel konudur. Sağlam bir teorik bilginin yanısıra standart bilgisi de çok önemlidir.
Elinizdeki bu kitapta alçak ve yüksek gerilimin en önemli konuları tek tek ele alınmış örnekler ile basit ve anlaşılır bir şekilde anlatılmıştır. Neplan, PowerFactory ve Simaris gibi bilgisayar programları ile konular desteklenmiştir.
Her bölüm okuyucuya ayrı ayrı sunulmuştur. En son bilimsel ve teknik gelişmeler dikkate alınmıştır.
Elektrik tesisleri tasarımı yapan uzman planlayıcısı, her projede olduğu gibi devamlı aşağıdaki sorularla karşı karşıyadır:
1. Proje planlaması için gereksinimler ve koşullar nelerdir?
2. İnsanlar ve hayvanlar elektrik çarpmasından nasıl korunabilir?
3. Elektrik sistemini nasıl kurabilirim?
4. Hangi standart ve düzenlemelere uymam gerekiyor?
5. Ne tür hesaplamalar yapmam gerekiyor?
6. Kısa devre akımlarını ve etkilerini nasıl hesaplayabilirim?
7. Hangi koruyucu önlemleri dikkate almalıyım?
8. Topraklama ve yıldırımdan korunma sistemlerini nasıl planlayabilir ve uygulayabilirim?
9. Seçicilik, kesme ve kapatma ne anlama geliyor?
10. Kablo ve iletken kesitleri ve gerilim düşümünü nasıl hesaplayabilirim?
11. Transformatör ve motorlar hangi koşulları karşılaması gerekiyor?
12. Planlamayla ilgili belirli sorunlar var mı?
13. Röle seçiminde hangi kriterlere uymam gerekir?

Bir sistemin hesaplanması, boyutlandırılması ve değerlendirilmesi için, elektrik planlamacısının kapsamlı uzman bilgisine, her şeyden önce CAD deneyimine ve ilgili tüm standartlar ve yönetmeliklere ilişkin bilgisine ihtiyacı vardır.
Bu bilgi, çok sayıda standart ve bunlarda düzenli olarak meydana gelen yenileme ve artan uluslararası uyumlaştırma gittikçe zorlaşmaktadır. Bu nedenle, uzman planlamacıların alçak ve yüksek gerilim şebekelerindeki problemleri çözmesine yardımcı olmayı amaçlayan bu kitap, mevcut standartların detaylı açıklamalarını da içermekte, tam olarak hesaplanmış, pratikten çok sayıda örnekler verilmiştir.
Kitap iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde alçak gerilim tesis tasarımı, ikinci bölümde ise yüksek gerilim anlatılmıştır.
Kitapta yazılım hatalarının düzeltilmesinde ve öz Türkçenin kullanılmasında bana yardımcı olan çok değerli Muharren Sayın’a, Levent Özden’e ve Şakir Selçuk’a özellikle teşekkür ederim.
Öneri, yorum ve önerileriyle beni destekleyen tüm çalışma arkadaşlarıma teşekkür ederim. Ayrıca kitabın yayımlanmasındaki destekleri için Birsen yayın evine teşekkür ederim. Yazılım hatalarının tarafıma bildirmeninizi önemle rica ediyorum.
Eserin meslek okullarında, üniversitelerde ve sanayide kullanılmasını arzu eder, sizlere meslek hayatınızda ve yaşamınızda üstün başarılar dilerim.
Kitabı lütfen kopya etmeyiniz. Emeğe saygı gösteriniz.
Mayıs 2021, İsmail Kaşıkçı

ÖZET
Alçak gerilim elektrik tesisleri, bina tesislerinden sanayi tesislerine kadar, transformatör dağıtım merkezleri de dahil olmak üzere 1 kV’a kadar olan tüm tesisleri kapsar. Mühendis, teknisyen, usta veya kalfanın almış olduğu eğitime göre teorik bilginin yanısıra IEC 60364 ve IEC 60909-0 temel standartlarıda bilmek zorundadır.
Elinizdeki bu kitap, tesis proje konusundaki açığı kapatmak için hazırlanmış ve bir binanın tüm çizim ve hesapları tek tek ele alınarak gösterilmiş ve açıklanmıştır.
Bir apartman binasının teknik planlaması ve projeleri genel olarak ele alınmış, standartlara göre tüm hesap ve çizimler gösterilmiştir.
Bu bir referans tasarımdır, örnektir. Bire bir kopya edilmesi doğru değildir. Kaldı ki her tasarımda veriler değişiktir.
Projede örnek olması açısından bir akım devresi ilk önce el ile hesaplanmış daha sonra Simaris ve Instrom gibi programlar ile ayrıca gösterilmiştir.
Hedefimiz ülkemizin gelişmesine bu alanda katkı sağlamak, yapılan yanlışları göstermek ve sizlere yardımcı olmaktır.
Her mesleğin teorisi, kuralları ve tanımları vardır. Yanlış öğrenme, yanlış anlamayı ve uygulamayı getirir. Ana dilde verilmeyen eğitim genelde sorunludur. İlk yıllarda elektrik tesisleri Belçikalılar tarafından kuruldu ve zamanla yabancı kelimeler dilimize yerleşti. Sıkca kullanılan yanlış kelimeler, yeni simgeler ve harflerin listesi aşağıda verilmiştir. Kullanılmaması önerilir.