Mevlana 'da Aşk Felsefesi - İsmail Yakıt

Mevlanaya göre bütün güzel sanatlar, estetik, psikoloji, hayat, ibadet vs. hepsi aşk adlı sihirli sözcükte odaklanmaktadır. Ona göre aşk Tanrının bir sıfatıdır ve bütün varlıklarda tecelli eder. İnsan, Tanrıya vuslatı gerçekleştirince kainata o gözle bakar, her türlü güzelliği görür ve kendi özündeki güzelliğe doğru yol alır. İnsan, mikro kozmik bir varlık olduğundan evrende tecelli eden bütün değerlerin hepsini kendinde toplar. Aşk sadece tasavvuf ehlinin yaşayacağı bir hal değil, her insanın tecrübe edebileceği bir gerçektir. İnsan, insan olma şuuruna ancak sevgi ve aşkla ulaşabilmektedir. Bu konuda Divan-ı Kebirinde o: aşkı olmayan kişinin insanlığını inkar ederim demektedir. Mevlana aşkı, beşeri ve ilahi olmak üzere iki grupta mülahaza eder. Ona göre aşk bir süreçtir. İnsan, ilahi aşka girmeden önce, beşeri aşkla iyice yoğrulmalıdır. Beşeri aşkı şehvet zannedenler aşkı asla anlamamışlardır. Ona göre aşki her türlü sıkıntıların, üzüntülerin, endişelerin, streslerin, korkuların, bunalımların ve dertlerin devasıdır. Yani: bütün hastalıklarımızın hekimidir (Mesnevi, I, 24).