Bilgilendirilmiş Rıza

Bilgilendirilmiş Rıza - E. Neval Yılmaz, Dilek Özcengiz

Hekim ve hakim ilkel toplumlardan beri insan oğlunun en çok ihtiyaç duyduğu iki meslek mensubudur. Biri kurulan düzeni ilkel olsa da insanlar arasındaki ilişkileri kurallar koyarak korumak ve toplumsal düzeni sağlamakla; diğeri ise hasta olan bireylere yardımcı olmak, sağaltmak veya “otamakla’’ görevlidir.
Türkler de diğer toplumlar gibi hasta olan kişileri, var olan bitkilerle bir başka deyişle otlarla tedavi ederlerdi. Tedaviye otamak, edene de otacı denirdi. Bu kişilere mistik değerler de verilirdi. Otacılar orduya çok daha fazla gerekli olduğundan kıymetli insanlar olarak görülürdü.
Hukuk denince akla daha çok hakim gelir. Savcı ve avukatlık meslekleri ikincil olarak düşünülür. Bunun nedeni; hukuk düzeninin koruduğu “hak” verilirken insanlar karşısında hakimi görmelidir. Elbette herkes biliyor ki avukat, savcı ve hakim hukuk sisteminin temel üçlü kollarıdır. Günümüzde “Hasta Hakları” ile ilgili gelişmeler dünyada ve ülkemizde tıbbın kötü uygulanması veya varsayımı ile yargıya başvurular çok artmıştır. Kaldı ki tüm dünyada çok arttığını görmekteyiz. Ülkemiz tıp hukuku da bu “hak” arayışından çokça payını almaktadır.
Şimdi bir tarafta sağlığına kavuşmaktan başka bir şey istemeyen hasta, diğer tarafta ise tedavi ettiği hastasının iyi olmasını isteyen doktor vardır; ancak dava edilmektedir. Bu çelişkili durumda hakemlik etmek gerçekten zordur. İşte bu zor görevi adalet ve ferasetle yerine getirmek için veya bu görevi yerine getirenlere yardımcı olmak için önce tıp doktoru ve bir dalda uzman olduktan sonra hukuk fakültesini bitiren arkadaşlar bir araya gelerek bir dernek kurdular “Hukukçu Hekimler Enstitüsü”.
Enstitü üyelerinin öncelikli amacı, temel sağlık hukuku konusunda özellikle hekim meslektaşlarımızın eğitimine katkı sağlamaktır. Bu elinizdeki kitap Hukukçu Hekimler Enstitüsü’nün ilk ürünüdür. “Bilgilendirilmiş Rıza” adını taşıyan bu kitabın hekimlere, hakimlere, avukatlara, tıp ve hukuk öğrencilerine faydalı olacağına inanmaktayım.