Finansal Tablolar Denetimi Uygulama Rehberi

660 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile finansal raporlama ve bağımsız denetim alanında düzenleyici ve denetleyici kuruluş olarak kurulan Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu Ülkemizde bağımsız denetim faaliyetlerinin düzenlenmesi konusunda tek yetkili otoritedir. Kurum kendisine verilen bu görev çerçevesinde bağımsız denetim kuruluşları ve bağımsız denetçiler nezdinde kalite güvence sistemi incelemeleri yaparak gözetim fonksiyonunu icra etmekte, bu kapsamda her yıl yaptığı inceleme sonuçları hakkında hazırladığı raporu ise bilgilendirme amacıyla kamuoyu ile paylaşmaktadır.

Kurum tarafından hazırlanan raporlarda, öncelikli olarak seçilmiş dosya incelemeleri hakkında genel bir açıklama yapılmakta, sonraki bölümlerde ise yapılan dosya incelemeleri sonucunda yaygın olarak tespit edilen eksiklikler ve söz konusu eksikliklere ilişkin değerlendirmelere yer verilmektedir.

Çalışmanın temel amacı denetim kuruluşları tarafından düzenlenen denetim raporlarının, bağımsız denetim standartlarına ve ilgili mevzuat hükümlerine uygunluğunun kontrolü amacıyla KGK tarafından 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022 ve 2023 yıllarında gerçekleştirilen dosya incelemelerinde yaygın olarak tespit edilen eksikliklerin bir daha tekrarlanmaması için denetçilerin dikkat etmesi gereken konular hakkında açıklamalarda bulunmaktır.

Bu kapsamda öncelikli olarak yapılan dosya incelemelerinde yaygın olarak tespit edilen eksikliklerin bağımsız denetim standartlarının hangi hükümlerine uyulmadığından kaynaklandığı analiz edilerek belirlenmiştir. Bir sonraki aşamada bu bulgular ve eksikliklerin giderilmesine yönelik olarak bağımsız denetçinin denetim standartlarının kendisine yüklediği görev ve sorumlulukların neler olduğu araştırılmış, son aşamada ise standartların denetçiye yüklediği görev ve sorumlulukların yerine getirilmesi için denetçi tarafından hangi tür çalışmaların yapılması gerektiği hakkında açıklamalarda bulunularak, bu çalışmaları belgelendirecek çalışma kağıdı örneklerine yer verilmiştir.

Çalışmada, KGK tarafından yayımlanan Bağımsız Denetim Standartları, Türkiye Muhasebe ve Finansal Raporlama Standartları (TMS/TFRS), Büyük ve Orta Boy İşletmeler İçin Finansal Raporlama Standardı (BOBİFRS), Türkiye Muhasebe Standartlarına İlişkin Sunum ve Diğer Açıklayıcı Materyallerden, BOBİ FRS uygulama modüllerinden, Sami Karacan, Rahmi Uygun, “Tekdüzen Muhasebe Sistemi ve Uluslararası Denetim Standartları İle Uyumlu Denetim ve Raporlama” kitabının 1, 2 ve 3. baskılarından, hile denetimi ve iç kontrol sistemiyle ilgili olarak çeşitli kamu kuruluşları ve mali müşavirler odalarında vermiş olduğumuz seminer slaytlarından, KOBİ TFRS eğitim materyallerinden, TÜRMOB Bağımsız Denetim Eğitimi Ders Notları ve Uygulama Dosyasından, KGK geçiş dönemi eğitimleri kapsamında çeşitli üniversitelerde meslek mensuplarına bağımsız denetim belgesi verilmesi eğitiminde vermiş olduğumuz denetim derslerinin eğitim materyallerinden geniş oranda faydalanılmıştır.