On İki Levha Fikir ve Sanat Eserleri Hukukunda Yayma Hakkı ve Korunması - Eray Aksın

Bu çalışma kapsamında fikir ve sanat eserleri hukukunda yayma hakkı kavramını inceleyeceğiz. Yayma hakkı, eser sahibinin mali haklarından birini teşkil etmektedir. Dolayısıyla çalışmamızın birinci bölümünde mali hakların temelini oluşturan fikri hak kavramı ve tarihçesine değindikten sonra, yayma hakkının meydana geldiği şey olarak eser ve esere sahip olmak suretiyle yayma hakkına sahip olan eser sahibi kavramları inceleme konusu yapılacaktır. Çalışmamızın ikinci bölümünde ise, yayma hakkının ulusal ve uluslararası düzenlemelerdeki karşılığı ele alınacaktır. Yayma hakkı hem eser sahibi hem de bağlantılı hak sahipleri açısından değerlendirilecektir. Ayrıca yayma hakkının sınırlandırıldığı haller ve yayma hakkının miras yoluyla intikali incelenecektir. Üçüncü ve son bölümde ise, yayma hakkının korunmasına yönelik olarak koruyucu davalar, tazminat davaları ve vekaletsiz iş görmeden kaynaklanan davalar temel hatları ile inceleme konusu yapılacaktır. Çalışma kapsamının daha fazla genişlememesi adına yayma hakkını korumaya yönelik tedbirlere ve bu hakkın cezai yönden korunmasına ise değinilmeyecektir.(GİRİŞTEN)

 

İÇİNDEKİLER

 

GİRİŞ

Birinci Bölüm 

FİKİR VE SANAT ESERLERİ HUKUKUNDA ESER VE ESER SAHİBİ 

§1. FİKRİ HAK KAVRAMI

A. Genel Olarak

B. Fikri Hakların Gelişim Süreci

I. Karşılaştırmalı Hukukta

II. Uluslararası Düzenlemeler

III. Ulusal Düzenlemeler

C. Fikri Hak Teorileri

I. Tabii Haklar/Emek Teorisi

II. Fikri Mülkiyet Teorisi

III. Kişilik Hakkı Teorisi

IV. Faydacı Teori

V. Düalist Teori

VI. Monist Teori

VII. Eser Sahipliği Teorisi

D. Hukuk Düzeni İçerisinde Fikri Hakların Yeri

§2. FİKİR VE SANAT ESERLERİ HUKUKUNDA ESER VE ESER SAHİBİ KAVRAMI

A. Eser Kavramı

I. Genel Olarak

II. Fikir Ve Sanat Ürününün FSEK Kapsamında Eser Sayılmasının Şartları

a. Eserin, Fikri Bir Çaba Sonucu Ortaya Çıkması

b. Eser, Yaratıcısının Hususiyetini Taşımalı

c. Eserin Şekillenmiş Olması

d. Eserin FSEK'te Belirtilen Eser Türleri İçinde Yer Alıyor Olması

aa. FSEK' te Sayılan Eser Türleri

aaa. İlim ve Edebiyat Eserleri

aaaa. Dil ve Yazı ile İfade Olunan Eserler, Bilgisayar Programları ve Hazırlık Tasarımları

bbbb. Sözsüz Sahne Eserleri

cccc. Estetik Niteliğe Sahip Olmayan İlmi ve Teknik Nitelikteki Fotoğraflar, Haritalar, Planlar, Projeler, Krokiler, Resimler, Mimari Projeler vb.

bbb. Musiki Eserleri

ccc. Güzel Sanat Eserleri

ddd. Sinema eserleri

eee. İşlenmeler ve Derlemeler

B. ESER SAHİBİ

I. Asıl Eser Sahibi-İşlenme ve Derleme Eser Sahibi

II. Birden Fazla Kişinin Meydana Getirdiği Eser Sahipliği

a. Eser Ortaklığı

b. İştirak Halinde Eser Birliği

 

 

İkinci Bölüm 

ESER ÜZERİNDEKİ YAYMA HAKKI VE SINIRLANDIRILMASI 

§1. YAYMA HAKKI KAVRAMI

A. Genel Olarak Eser Üzerindeki Mali ve Manevi Haklar

B. Yayma Hakkı

I. Genel Olarak

II. Karşılaştırmalı Hukuk ve Uluslararası Düzenlemeler Açısından Yayma Hakkı

III. Yayma Hakkının Özellikleri

a. Bağımsızlık

b. Herkese Karşı İleri Sürülebilme

c. Miras Yoluyla İntikal Edebilme

d. Hukuki İşlemlere Konu Olabilme

e. Sınırlandırılabilir Bir Hak Olması

C. Eser Sahibinin Yayma Hakkı

I. Genel Olarak

II. Kiralama ve Ödünç Verme Hakkı

III. Satışa Çıkarılma ve Diğer Yollarla Dağıtım Hakkı

D. Bağlantılı Hak Sahiplerinin Yayma Hakkı

I. Genel Olarak

II. Komşu Hak Sahiplerinin Yayma Hakkı

a. İcracı Sanatçıların Yayma Hakkı

b. Fonogram Yapımcılarının Yayma Hakkı

c. Radyo-Televizyon Kuruluşlarının Yayma Hakkı

III. Film Yapımcılarının Yayma Hakkı

§2. YAYMA HAKKININ SINIRLANDIRILMASI 

A. Genel Olarak

B. Sınırlandırmanın Hukuka Uygunluğunun Denetiminde Üç Aşamalı Test 

C. Süre Yönünden Sınırlama

D. Ülkesellik ve Tükenme İlkesi Çerçevesinde Sınırlama

E. Kamu Düzenini Koruma Amacıyla Sınırlama

F. Genel Menfaat Gerekçesiyle Sınırlama

I. Mevzuat ve İçtihatlardan Yararlanma Serbestisi

II. Söz ve Nutuklardan Yararlanma Serbestisi

G. İktibas

H. Özel Menfaat Gerekçesiyle Sınırlama

I. Engellilere Yönelik Hizmet Gerekçesiyle Sınırlama 

I. Kamuya Tanınan Yetkiler Neticesinde Sınırlama 

I. Devletin Faydalanma Yetkisi

II. Kamuya Mal Etme Yetkisi

§3. YAYMA HAKKININ MİRAS YOLUYLA İNTİKALİ

 

Üçüncü Bölüm 

YAYMA HAKKININ KORUNMASINA İLİŞKİN HUKUK DAVALARI 

§1. HUKUK DAVALARINA İLİŞKİN ORTAK ÖZELLİKLER

A. Genel Olarak

B. Ortak Özellikler

I. Davanın Tarafları

a. Davacı

b. Davalı

II. Görevli ve yetkili mahkeme

a. Genel Olarak

b. Görevli Mahkeme

c. Yetkili Mahkeme

III. İspat Yükü

IV. Zamanaşımı

§2. YAYMA HAKKININ HUKUK DAVALARI YOLUYLA KORUNMASI

A. Genel Olarak

B. Koruyucu Davalar

I. Tespit Davaları

II. Tecavüzün Ref'i Davası

a. Tecavüzün Ref'i Davası Kapsamında Hak Sahibine Tanınan Seçimlik Haklar

aa. İmha Talebi

bb. Devir Talebi

cc. Bedel Talebi

III. Tecavüzün Men'i Davası

C. Tazminat Davaları

I. Genel Olarak

II. Kusura Dayalı Haksız Fiil Sorumluluğunun Şartları

a. Hukuka Aykırı Bir Fiilin Varlığı

b. Zarar

aa. Maddi Zarar

bb. Manevi Zarar

c. Kusur

aa. Kusur Çeşitleri

aaa. Kast

bbb. İhmal

d. Uygun İlliyet Bağı

D. Vekaletsiz İş Görmeden Kaynaklanan Dava