On İki Levha Uluslararası Hukuk Bİreysel Başvuru Prosedürü İçinde Mağdur Statüsü

Adalet arayışı, aynı zamanda, toplumsal korunma arayışıdır. Bireye, maruz kaldığı bir haksızlığı ispat yolu veren ve ona hakkaniyete uygun bir giderim sunan hukuk düzeni, aranan adaletin bir görünümüdür. Ancak, haklı olanın haklı olduğunu gösterebilmesi, hukuksal korunmaya muhtaç olanın gerekli korumadan faydalanabilmesi, en adil hukuk sistemlerinde dahi, kural olarak, doğru zamanda, doğru şekilde, doğru yerden, doğru yere başvuru yapması ile mümkün olabilmektedir. İnsan hakları ve temel özgürlüklere karşı ihlallerde bireysel başvuru yolunun kullanımı, ulusal hukukta olduğu gibi, uluslararası hukukta da, bir dizi şarta bağlanmıştır. Bireysel başvurunun kabuledilebilirlik ölçütlerinden biri olan "mağdur olma" şartı, belli bir "mağdur statüsü" yaratmaktadır. Bu şartın sağlanamaması, bireysel başvuruların, uluslararası yargı organları tarafından -iç hukukta ise Anayasa Mahkemesi tarafından-, "kişi yönünden yetkisizlik" sebebiyle, reddi sonucunu doğurmaktadır. Bu nedenle, bu ölçütü -adalete erişimde karşılaşılabilecek beklenmedik bir engel yerine-, bilinir bir usul şartı olarak kavranması önem taşımaktadır. Eser, uluslararası hukukta "mağdur statüsü" nü ayrıntılı bir inceleme konusu yapmakla birlikte, ayrıca, bireysel başvuru şartı olarak bu kavramın, temel hakların özünün etkin korunması amacıyla, kimi durumlarda, başvurucu/mağdur lehine yorumlanması gerekliliğini de örneklerle ortaya koymaktadır.(Tanıtım yazısı)

 

 

İÇİNDEKİLER

GİRİŞ

1. MAĞDUR KAVRAMININ GENEL ÖZELLİKLERİ

2. HAKLARIN OBJEKTİF VE SÜBJEKTİF ÖZELLİKLERİNİN HAKLARIN KULLANIMINA ETKİSİ

I. BÖLÜM- Bireysel Başvuru Yolunun Temel Unsuru, Mağdur 

II. Bölüm- Ulusal Hukuk Düzenlemesi İçinde "Mağdur" Kavramı

III. BÖLÜM- Bir Usul Kuralı Olarak Mağdur Statüsü, Bir Kabuledilebilirlik Ölçütü

IV. BÖLÜM- Mağdur Sayılma Koşulları

A. Mağduriyetin Nitelikleri

V. BÖLÜM- Mağdur Statüsünün Değerlendirilmesi Konusunda AİHM Kararlarının Anayasa Mahkemesi Kararlarına Etkisi

VI. BÖLÜM- Mağdur Sıfatı Hakkında Usuli Yönden Bazı Değerlendirmeler 

VII. BÖLÜM- Başvuru Ehliyeti

VIII. BÖLÜM- Bireysel Başvuru Yolu İçinde Mağdurun Temsili Sorunu ve Sivil Toplum Kuruluşlarının Güçlenen Rolü

IX. Başvuru Hakkı Dışında Mağdur Statüsüne Bağlanan Hukuksal Sonuçlar

X. Sonuç

KAYNAKÇA

EK