Yürütmenin Durdurulması Kurumunda Uygulanmakla Etkisi Tükenecek İdari İşlemler

Uygulanmakla etkisi tükenecek idari işlem kavramı, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu'nda (İYUK) düzenlenen yürütmenin durdurulması kurumuna 2012 yılında 6352 sayılı Kanun'un 57. maddesiyle eklenen "idarenin savunması alınmaksızın yürütmenin durdurulması kararı verilemeyeceği" koşulunun istisna alanıdır. Oluşturulan bu yeni kategori, kanun koyucu tarafından tanımlanmamıştır. Ayrıca doktrinde de kavramın tanımlandığı veya belirgin bir sınırının çizildiği söylenemez.
Hukuki kavramlara sınır çizme çabasına girişmeden önce "hayatın içerisinde olan bir kavram, kanun koyucunun bir tasarrufuyla hukuk aleminden çekilip çıkartılabilir." şerhini düşmek gerekmektedir. O ana dek -kanun koyucunun kavram üzerindeki tasarrufları haricinde- uygulanmakla etkisi tükenecek idari işlem kavramını nitelendirme noktasında hangi işlemin 'uygulandığı anda etkisini tükettiğini' belirleme yetkisi, mahkemelere aittir. Bu çalışmayla "mahkemelerin yapması gerekenin (veya mahkemelerden beklenenin) idarenin karşısında zayıf konumda olan bireyin hak ve özgürlüklerini koruyacak şekilde kavramı yorumlamasıdır." tezinden yola çıkarak uygulanmakla etkisi tükenecek işlemler kavramından ne anlaşılması gerektiğine yönelik mahkeme kararları ışığında genel sınır belirlenmesi ve kuramsal çerçeve çizilmesi amaçlarına ufak da olsa bir katkı sağlanması düşünülmektedir